Choroba zwyrodnieniowa stawów
  • 8 sierpnia, 2022

    Co to jest artroza?

    Artroza czyli choroba zwyrodnieniowa stawów to choroba postępująca, dotykająca rodzaj ludzki pod koniec piątej dekady życia i sprawiająca niemałe problemy zarówno pacjentowi jak i zespołowi medycznemu zaangażowanemu w proces leczenia.

    Artroza, czyli choroba zwyrodnieniowa stawów, jest skutkiem procesów biologicznych i mechanicznych. Przyczyn choroby może być wiele jednak najczęściej są to predyspozycje genetyczne, nadwaga, ciężka praca lub intensywnie uprawiany sport. Choroba powoduje zmiany w strukturze stawu i ogranicza jego funkcje ruchowe. Uszkodzeniu podlega chrząstka stawowa, następuje stwardnienie kości w warstwie podchrzęstnej, tworzą się wyrośle kostne i torbiele podchrzęstne. Następuje również zaburzenie funkcji błony maziowej.

    Artroza – objawy

    Proces zwyrodnienia stawów może rozpocząć się już w drugiej i trzeciej dekadzie życia. Szacuje się, że u około 50% trzydziestolatków w Polsce występują zmiany degeneracyjne. Początek artrozy może przebiegać bezobjawowo. Najwcześniejszym objawem choroby zwyrodnieniowej stawów jest ból, który nasila się podczas ćwiczeń i wysiłku. Z czasem ruchomość stawów jest coraz bardziej ograniczona, pojawiają się przykurcze zgięciowe, a ból zaczyna dokuczać również w nocy. Charakterystycznym objawem artrozy jest powiększanie się i zniekształcenie obrysów chorego stawu. Zwyrodnienie najczęściej dotyka stawów kolanowych i biodrowych.

    Choroba w swoim przebiegu niszczy ochronną warstwę nieunaczynionej i nieunerwionej chrząstki stawowej odsłaniając z czasem coraz większe powierzchnie podchrzęstnej warstwy kości co zaczyna być przyczyną nieustających dolegliwości bólowych i ograniczenia zdolności do samodzielnego poruszania się. O leczeniu chorób stawów rozmawiamy ze specjalistą ortopedii doktorem Arkadiuszem Wiatrem.

    Jak leczyć artrozę?

    Oczywiście najczęściej mamy do czynienia z chorobą zwyrodnieniową stawów kolanowych i biodrowych, ale nie możemy zapominać, że dolegliwości mogą dotyczyć także kręgosłupa czy innych obciążanych stawów.

    W przypadku stawu kolanowego lub biodorwego definitywnym sposobem współczesnego leczenia jest wymiana stawu na sztuczny. Należy jednak pamiętać, że taka metoda leczenia posiada również swoje ograniczenia, zarówno dotyczące samego pacjenta jak i samej protezy – np.: czasu przeżycia materiału, z którego wykonano protezę, okres rekowalestencji. Postęp w medycynie i technologiach medycznych pozwala otrzymywać coraz lepsze jakościowo materiały i przyjmuje się, że proteza powinna bez uszczerbku pracować ok.: 20-25 lat, ale niezapominajmy, że wpływ na okres wydolności takiej protezy uzależniony jest od niezmiernie wielu czynników takich jak: masa ciała pacjenta, odporność immunologiczna, alergie, choroby towarzyszące, mniejsze lub większe urazy okolicy operowanej i nie tylko tej okolicy. Pacjent i lekarz staje więc przed trudnym wyborem czy to już jest ten moment kiedy należy decydować się na wymianę stawu?! No i oczywiście nie zapominajmy, że pytanie to raczej nie dotyczy stawów kręgosłupa.

    Najnowsze metody leczenia zwyrodnienia stawu kolanowego i biodrowego

    Artrozy (choroby zwyrodnienia stawów) nie da się skutecznie wyleczyć, lecz zminimalizować jej wpływ na zdrowie chorego. Dzięki postępom w medycynie i przeprowadzanym badaniom lepiej rozumiemy biologiczne przyczyny choroby zwyrodnieniowej stawów. Dziś wiadomo, że artroza to nie tylko zużycie chrząstek, ale złożona choroba, która może dotknąć każdego. Kluczową rolę w jej rozwoju odgrywa agresywny białkowy mediator interleukina-1 (IL – 1), który pobudza zapalenie stawów.

    Współczesne metody leczenia choroby zwyrodnieniowa stawu kolanowego można w zasadzie podzielić na 2 typy: zachowawcze i operacyjne. Co do tego drugiego to wspomnieliśmy już wcześniej. Spróbujmy w takim razie przeanalizować co mamy na podorężu zanim pacjent zostanie położony na stół operacyjny. Najczęściej lekarz rodzinny decyduje się na Niesterydowe Leki Przeciw Zapalne (NLPZ) i rehabilitację. Wiemy, że u wielu pacjentów, szczególnie w początkowej fazie rozwoju choroby takie leczenie bywa skuteczne. Ale jak już wspominałem choroba postępuje, ból narasta, a pacjent oczekuje dalszej pomocy i poprawy stanu zdrowia. Trafia do specjalisty Ortopedy i jedną z częściej stosowanych metod jest podanie zastrzyku sterydowego, który u wielu pacjentów przynosi poprawę na krótki okres czasu. Oczywiście pacjenci otrzymują także wiskosuplementację któregoś z hialurownianów dostępnych na rynku, a także kierowani są równolegle do Zakładów Rehabilitacji celem wspomożenia farmakoterapii. No i tutaj do pewnego momentu rozwoju medycyny kończyły się możliwości pomocy nieoperacyjnej.

    Obecnie, po kilku latach doświadczeń i licznych publikacjach w czasopismach medycznych możemy do dotychczasowego leczenia dołączyć leczenie tzw.: ortobiologiczne. Otóż postęp w badaniach, poszerzanie wiedzy o własnym potencjale gojącym oraz doświadczenia wielu Ortopedów na całym świecie pozwalają nam z dużym powodzeniam stosować metody oparte na uzyskiwaniu aktywnego biologicznie materiału z krwi pacjenta.

    Jak zatrzymać zwyrodnienie stawów?

    Jedną z najnowocześniejszych metod leczenia, a właściwie zatrzymania zwyrodnienia stawów, jest metoda Sanakin, która jest stosowana w naszej przychodni – Nova Clinic w Krakowie. Metoda ta, bez wdawania się w szczegóły, polega na jednorazowym pobraniu krwi od pacjenta z której uzyskujemy 6 dawek preparatu, który powstaje w wyniku wielogodzinnej hodowli, w odpowiednio przygotowanych warunkach, a następnie przez kilka tygodni w odpowiednio dobranych odstępach czasowych aplikowany do chorego/chorych stawów. Badania wykazują, że taka metoda leczenia jest w stanie spowolnić rozwój choroby zwyrodnieniowej nawet o 2 lata, co w wielu przypadkach daje pacjentowi czas na przygotowanie się do ewentualnego zabiegu operacyjnego, a w przypadku satysfakcjonującej funkcjonalnie poprawy nawet odłożyć zabieg endoprotezoplastyki na znacznie dłużej.

    Kolejną metodą leczenia jest aplikacja w okolicę zajętą chorobą zwyrodnieniową, płytkopochodnych czynników wzrostu (PRP) także uzyskiwanych z krwi pełnej pacjenta i po kilkuminutowym odpowiednim przygotowaniu i odwirowaniu krwinek pozyskanie gotowego do iniekcji preparatu. Metoda jest prosta, bezpieczna i u wielu pacjentów, którzy mogą być leczeni w ten sposób, stosowana już w dniu wizyty w gabinecie lekarskim.

    Nova Clinic jest jednym z niewielu miejsc gdzie pod czujnym okiem doświadczonych ortopedów pacjent zostaje poddany terapii Sanaquin (wcześniej zostaje zebrany dokładny wywiad lekarski potrzebny do zakwalifikowania pacjenta do zabiegu), a następnie kierowany jest na profesjonalną rehabilitację kończącą proces leczenia.

    A komórki macierzyste? Nie znajdują zastosowania w leczeniu zwyrodnień stawów?

    Należy także wspomnieć o metodzie, która w pewien sposób łączy farmakoterapię z zabiegiem operacyjnym (krótkim zabiegiem jednodniowym), a mianowicie metoda LIPOGEMS® także stosowana w Nova Clinic.

    W tej metodzie pozyskujemy z tkanki tłuszczowej pacjenta komórki macierzyste, które w jałowych (sterylnych) warunkach podawane są do chorego stawu. Metoda ta ma na celu odbudowę uszkodzonej chrząstki stawowej. I tutaj kilka słów wyjaśnienia. Stan wiedzy na dzisiaj mówi, że chrząstka stawowa się nie regeneruje, ale czy rzeczywiście tak jest? Aby leczyć uszkodzenia lub ubytki, dotychczas stosowano i stosuje się z dużym powodzeniam różnorodne metody przeszczepów chrzęstnych (sam wykonuję z powodzeniem te zabiegi na chrząstce hodowanej z komórek własnych pacjenta). Pamiętajmy jednak, że nie u każdego i nie w w każdym stadium choroby możemy wykonać przeszczep chrząstki. Jest grupa pacjentów, która nie może być poddana zabiegowi ze względu na stopień uszkodzenia chrząstki, wiek, podłoże uszkodzenia, choroby towarzyszące i wiele innych, ale kwalifikacji do leczenia dokonuje lekarz przeprowadzający zabieg.

    Jak więc widać współczesna Ortopedia otrzymuje coraz więcej narzędzi do leczenia choroby zwyrodnieniowej i oby tak dalej, bo żyjemy coraz dłużej i nigdy jeszcze w historii gatunku ludzkiego Nasze stawy nie były tak długo narażone na obciążenia, a z drugiej strony, tak długo potrzebne do utrzymania satysfakcjonującej mobilności, która jest gwarancją naszej niezależności od osób trzecich.

    Ortopeda Kraków

    Zapraszamy na konsultacje do Nova Clinic, Kraków, ul. Czyżówka 14

    Czytaj więcej

    POBIERZ ARTYKUŁ