Odkryjmy zalety substancji, o istnieniu której wiele osób może nawet nie wie. Mowa o niacynie, czyli witaminie B3, nazywanej również witaminą PP. Jakie jest jej działanie i zastosowanie?
Co to jest medycyna ortomolekularna?
Zanim rozłożę wachlarz jej zapomnianych właściwości, wyjaśnię w skrócie czym jest tzw. medycyna ortomolekularna. Pojęcie coraz szerzej występujące w zdrowotnej świadomości oraz – co jeszcze cenniejsze – sztuka coraz powszechniej praktykowana. Określenie ,,ortomolekularny” oznacza poprawną lub prawidłową molekułę. Autorem pojęcia jest Linus Pauling, o którym pisałam już wcześniej. Synonimy tej nazwy, brzmiące – jak mniemam bardziej zrozumiale – to medycyna uzupełniająca lub komplementarna. Przykładem podejścia zgodnego z jej filozofią jest np.stosowanie witamin czy mikroelementów. Z kolei działanie toksymolekularne to m.in. chemioterapia.
Medycyna ortomolekularna zaleca użycie wyłącznie preparatów i suplementów, które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. To między innymi witaminy, aminokwasy i enzymy, które organizm wytwarza samodzielnie, ale najczęściej w zbyt małych ilościach. Wszystkie te składniki działają pozytywnie na nas, zwiększają odporność i wspomagają walkę z chorobami. Propagatorzy powyższego podejścia terapeutycznego są zwolennikami takich działań, traktując je jako niezbędne uzupełnienie leczenia tradycyjnego.
Idąc tym tropem, amerykański lekarz i biochemik Carl C. Pfeiffer doszedł do wniosku, iż ,,każdy lek, który przynosi korzyść pacjentom, ma swój naturalny odpowiednik, dzięki któremu możemy osiągnąć te same rezultaty”.
Niacyna – występowanie
Wydaje się, że większość osób nie zdaje sobie sprawy, jak duża ilość schorzeń jest skutkiem niedoboru niacyny oraz jak wiele dolegliwości można leczyć przy pomocy tej substancji w dużych dawkach. Nie wdając się w biochemiczne szczegóły dotyczące budowy jej cząsteczki, napiszę tylko, że niacyna należy do rodziny substancji uczestniczących w cyklu nukleotydów pirydynowych i bierze udział w ponad 500 reakcjach zachodzących w naszym ciele. Ingerowanie w jakąkolwiek z nich wywołuje choroby i odwrotnie – wspomaganie ich i przywracanie do stanu naturalnego wywołuje efekt terapeutyczny. Niacyna to witamina rozpuszczalna w wodzie, ale też odporna na działanie temperatury. Niestety organizm człowieka potrafi wytworzyć tylko niewielkie jej ilości, pod warunkiem jednak, że zostanie mu dostarczony również tryptofan, a także m.in. witaminy B1, B2, B6 oraz witamina C. Drób, ryby, podroby, małże, krewetki,produkty mleczne , orzechy ziemne i ziarna, kiełki pszenicy, produkty pełnoziarniste to wartościowe źródła niacyny. Warto wprowadzić je do codziennego jadłospisu.
Niacyna – dawkowanie
Nawiązując do zaleceń Abrama Hoffera, ,,trzy podstawy skutecznej terapii niacyną to ilość, częstość i czas trwania. Innymi słowy- aby wyzdrowieć, musisz przyjmować ją w wystarczających dawkach, wystarczająco często i wystarczająco długo.” Bywają sytuacje, gdy organizm potrzebuje większych dawek, wówczas najlepszym sposobem aplikacji, dającym szybkie wysycenie są wlewy dożylne. Dzięki regularnej suplementacji można utrzymać stały poziom witaminy B3 we krwi. Pionierem badań nad niacyną był doktor Abram Hoffer. Pięćdziesiąt lat jego pracy i doświadczeń doprowadziło do zaskakujących wniosków. Doktor Hoffer napisał ponad 30 książek i ponad 600 artykułów. Stworzył również magazyn ,,Journal of Orthomolecular Medicine”. Po wyleczeniu tysięcy pacjentów przeszedł na emeryturę w wieku osiemdziesięciu lat, zauważając z przekąsem, że ,,każdy powinien zmieniać zawód co pięćdziesiąt lat”.
Jaką rolę spełnia niacyna w organizmie?
Odpowiadając na pytanie zadane powyżej: bardzo istotną. Biorąc pod uwagę fakt, że to ,,tylko witamina”. Dzięki niej nasz mózg i obwodowy układ nerwowy mają szansę funkcjonować prawidłowo. Niacyna bierze także udział w syntezie kortyzolu, tyroksyny, insuliny i hormonów płciowych. Odpowiedni poziom wszystkich tych substancji zapewnia naszemu organizmowi funkcjonowanie w korzystnej równowadze.
Witamina B3 jest bardzo skuteczna w obniżaniu cholesterolu, zwiększa także poziom dobroczynnej lipoproteiny wysokiej gęstości (HDL), zmniejszając negatywne skutki chorób sercowo-naczyniowych. Niacyna działa kojąco na układ nerwowy. Wpływa na poprawę nastroju, łagodzi stany lękowe, ułatwia sen. Dzięki tym właściwościom znalazła zastosowanie w leczeniu zaburzeń psychicznych, szczególnie w schizofrenii.
Witamina B3 zwiększa także przepływ krwi w zaburzeniach układu krążenia, np. w chorobie Raynauda. Dzięki niacynie zwiększa się wrażliwość komórek na insulinę i jej wydzielanie. Tym samych chroni ona komórki trzustkowe przed czynnikami mogącymi je uszkadzać. Warto uświadomić sobie to działanie w dobie powszechnie występujących chorób cywilizacyjnych, takich jak cukrzyca.
Jako składnik dwóch ważnych enzymów, niacyna uczestniczy w metabolizmie białka, tłuszczu i węglowodanów oraz utlenianiu komórkowym. Z powyższych powodów jest ona niezbędna podczas zachodzących procesów fizjologicznych mięśni, mózgu oraz całego układu nerwowego. Stosowana jest także z powodzeniem przy leczeniu choroby alkoholowej.
Niedobór niacyny
Niedobór niacyny, znanej też pod nazwą witamina PP (PP to skrót anglojęzycznej nazwy ,,Pellagra-Preventing factor’’),oprócz zdrowotnych problemów opisanych powyżej, wywołuje chorobę zwaną pelagrą (inne określenie to rumień lombardzki). Ta przykra dolegliwość manifestuje się współwystępowaniem zapalenia skóry i błon śluzowych, biegunką i objawami demencji.
Następny wpis poświęcę suplementacji tą dobroczynną substacją, jej zastosowaniu profilaktycznym i terapeutycznym. Opiszę też nieco szerzej najbardziej, moim zdaniem, interesujące wskazania do jej podawania i efekty lecznicze, które można dzięki temu osiągnąć.
lek. med. Katarzyna Junak
W 1997 roku ukończyłam Collegium Medicum UJ na Wydziale Lekarskim. W 2005 roku zdałam Państwowy Egzamin Specjalizacyjny, uzyskując tytuł lekarza specjalisty medycyny rodzinnej. W 2010 roku ukończyłam dwuletnie studia w warszawskiej Podyplomowej Szkole Medycyny Estetycznej.
Od kilku lat interesuję się medycyną komplementarną, uczestniczę w kursach i konferencjach w tym zakresie. Od sierpnia 2018 roku przyjmuję Pacjentów w Alter Klinik, starając się holistycznie rozwiązywać ich problemy zdrowotne.
