Objawy boreliozy: pierwsze wczesne symptomy, objawy boreliozy po latach, powikłania i skutki nieleczonej boreliozy

Spis treści:

• Czym jest borelioza? Przyczyny Choroby z Lyme
• Jakie są pierwsze objawy boreliozy i kiedy występują po ukąszeniu przez kleszcza?
• Borelioza późna – jakie są objawy?
• Jak przebiega borelioza?
• Borelioza – objawy skórne
• Czy borelioza może powodować bóle stawów i mięśni?
• Inne objawy boreliozy
• Borelioza objawy neurologiczne
• Borelioza – objawy nietypowe
• Borelioza – jakie mogą pojawić się objawy po latach i jakie niosą powikłania?
• Borelioza – objawy i leczenie
• Co boli przy boreliozie?

Czym jest borelioza? Przyczyny Choroby z Lyme

Borelioza, znana także jako Choroba z Lyme, to najczęstsza choroba przenoszona przez kleszcze. Szacuje się, że co roku w Polsce na boreliozę choruje ponad 20 000 osób (źródło: PZH). Pierwszym objawem, z którym kojarzy się wystąpienie choroby, jest rumień wędrujący. Rzeczywiście, rumień jest jednoznacznym wskaźnikiem i objawem, który potwierdza boreliozę, natomiast według badań CDC występuje zaledwie u 30-50% chorych. Zapoznaj się z innymi objawami boreliozy, które mogą wystąpić u chorego!

Jakie są pierwsze objawy boreliozy i kiedy występują po ukąszeniu przez kleszcza?

Najczęściej pierwsze objawy boreliozy pojawiają się od 3 do 30 dni od ukąszenia. Należy jednak pamiętać, iż objawy mogą się pokazać również po kilku latach od zakażenia.

Do pierwszych objawów wczesnej boreliozy (czyli krótszej niż 6 miesięcy) należą: rumień wędrujący, który występuje tylko u 30% chorych pacjentów, może też pokazać się chłoniak limfocytowy, podwyższona temperatura ciała, bóle głowy, bóle stawowo – mięśniowe, dreszcze, ogólne osłabienie i złe samopoczucie. Objawy te podobne są do innych chorób zakaźnych, co sprawia, że borelioza jest trudna do zdiagnozowania.

Sprawdź, jak wygląda rumień wędrujący.

Borelioza późna – jakie są objawy?

W późno rozpoznanej boreliozie (chorobie trwającej od 6 miesięcy do nawet kilku lat) występuje szereg objawów z różnych układów naszego organizmu, do najczęstszych należą: wędrujące bóle stawów, sztywność mięśni i stawów, sztywność i trzeszczenie karku, porażenie nerwów czaszkowych (szczególnie jednostronnie), zaburzenia koncentracji i pamięci, depresja, drżenie mięśni, zaburzenia snu, piszczenie i dzwonienie w uszach, zaburzenia widzenia (nieostre widzenie, plamy, nadwrażliwość na światło), zawroty głowy, zaburzenia równowagi, zaburzenia orientacji w terenie, trudności z myśleniem, zmiany nastroju, tiki mięśni twarzy, skoki pulsu, palpitacje, poty nocne, obrzęk węzłów chłonnych, trudności w oddychaniu, częste bóle głowy, zaburzenia czucia.

Jeśli zauważyłeś / zauważyłaś u siebie kleszcza, sprawdź, co robić po ukąszeniu kleszcza!

Jak przebiega borelioza?

Wczesna zlokalizowana borelioza

Czas po ukąszeniu: Zwykle objawy pojawiają się od 3 do 30 dni po ukąszeniu przez zarażonego kleszcza.

Objawy: Najbardziej charakterystycznym objawem jest rumień wędrujący, który jest czerwoną, powiększającą się plamą, często przyjmującą kształt obręczy. Może pojawić się w miejscu ukąszenia, ale również w innych częściach ciała. Dodatkowe objawy mogą obejmować zmęczenie, ból głowy, gorączkę, dreszcze, bóle mięśni i stawów.

Wczesna rozsiana borelioza

Czas po ukąszeniu: Objawy mogą się pojawić tygodnie lub miesiące po ukąszeniu.

Objawy: W tym stadium bakteria zaczyna rozprzestrzeniać się po całym ciele. Objawy mogą być bardziej rozległe i obejmować bóle stawów, problemy z sercem, takie jak nieregularne bicie serca, oraz problemy neurologiczne, w tym zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, porażenia nerwów twarzowych, bóle i mrowienie w kończynach.

Późna borelioza

Czas po ukąszeniu: Miesiące do lat po ukąszeniu.

Objawy: To najbardziej zaawansowane stadium, które może rozwijać się, gdy borelioza nie została wcześniej zdiagnozowana ani leczona. Objawy mogą obejmować przewlekłe bóle stawów, znaczące neurologiczne komplikacje takie jak przewlekłe zapalenie mózgu, problemy z pamięcią, zmęczenie oraz zaburzenia skórne. Rzadko, może dojść do poważnego uszkodzenia tkanek.

Borelioza – objawy skórne

Objawy skórne boreliozy mogą występować na różnych etapach choroby. Nie wszystkie osoby zakażone bakterią Borrelia doświadczają zmian skórnych, ale są one jednym z najbardziej charakterystycznych symptomów boreliozy.

• Rumień wędrujący, o którym pisaliśmy na początku artykułu
• Chłoniak limfocytowy skóry – ma postać czerwono-niebieskawego guzka lub nacieku zapalnego na skórze.
• Przewlekłe zanikowe zapalenie skóry – w zaawansowanym stadium skóra staje się cienka, pergaminowa i atroficzna – wygląda jak „papier pergaminowy” z wyraźnie widocznymi naczyniami krwionośnymi.
• Wysypki i inne niespecyficzne zmiany skórne

Czy borelioza może powodować bóle stawów i mięśni?

Tak, borelioza może powodować bóle stawów i mięśni, szczególnie w bardziej zaawansowanych stadiach choroby. Jest to jeden z najczęstszych objawów boreliozy, który może występować zarówno we wczesnym, jak i późnym etapie zakażenia.

Borelioza może prowadzić do boreliozowego zapalenia stawów (Lyme arthritis), które objawia się:

• bólami stawów, zwłaszcza dużych stawów, takich jak kolana, barki, łokcie.
• sztywnością i ograniczeniem ruchomości – pacjenci często skarżą się na poranne zesztywnienie.
• opuchlizną i stanem zapalnym – dotknięte stawy mogą puchnąć i być tkliwe w dotyku.
• wędrującym bólem stawów – ból może przemieszczać się między różnymi stawami.
• trzeszczeniem w stawach – zwłaszcza w okolicy szyi i kolan.

Inne objawy boreliozy

• zmęczenie, ociężałość, słaba wytrzymałość fizyczna;
• bezsenność, płytki sen;
• bezdech nocny;
• drętwienie kończyn lub tylko palców;
• drętwienie języka;
• bóle jąder, bioder;
• bóle i kurcze mięśni;
• tiki mięśni twarzy;
• częste bóle głowy;
• zapalenie stawów;
• bóle i obrzęki stawów;
• sztywność karku, trzeszczenie szyi;
• bóle zębów bez wyraźnych przyczyn stomatologicznych;
• nieregularna menstruacja;
• przeszywające bóle;
• szmery w sercu, bloki serca, lub inne arytmie;
• jednostronny paraliż twarzy;
• zaburzenia widzenia, podwójne widzenie, czarne plamy, nadwrażliwość na światło (zwykle badanie okulistyczne nie wykazuje zmian);
• zaburzenia słuchu, dzwonienie w uszach, bóle uszu, nadwrażliwość na dźwięki;
• zaburzenia koncentracji;
• zmiany nastroju, drażliwość depresja;
• drżenie rąk i innych części ciała;
• nadwrażliwość skóry, bolesność na dotyk;
• częste anginy;
• brak orientacji.

Powyższa lista nie wyczerpuje wszystkich możliwych objawów, wymienia jednak te najczęściej występujące.

Borelioza objawy neurologiczne

Gdy neurologiczne objawy dominują nad innymi symptomami choroby mówimy o neuroboreliozie. Neuroborelioza jest postacią boreliozy, podczas której zaatakowany został centralny lub obwodowy układ nerwowy. Neuroborelioza charakteryzuje się zaburzeniami w obrębie układu nerwowego zarówno centralnego jak i obwodowego.

Do najczęstszych objawów neurologicznych zaliczamy: porażenie nerwu twarzowego, drżenia kończyn, zaburzenia pamięci i koncentracji, zapalenie opon mózgowo – rdzeniowych, zaburzenia poznawcze, sztywność i trzeszczenie karku, zaburzenia czucia, omdlenia.

Sprawdź objawy neuroboreliozy.

Borelioza – objawy nietypowe

Borelioza jest podstępną chorobą, podszywającą się pod szereg innych chorób wyniszczając wiele narządów jednocześnie. Symptomy choroby nie są specyficzne i mogą być przypisane wielu chorobom. Jednak po wielu latach obserwacji pacjentów można wyróżnić objawy występujące częściej i objawy należące do rzadkich, nietypowych.

Do rzadziej występujących objawów boreliozy należą: utrata wagi lub jej przybranie bez wyraźnych innych powodów, wysypki skórne, objawy kardiologiczne (zapalenie mięśnia sercowego, migotanie przedsionków), wypadanie włosów bez innych przyczyn, drażliwość skóry na dotyk, częste bóle gardła, bóle żołądka, spadek libido.

Borelioza – jakie mogą pojawić się objawy po latach i jakie niosą powikłania?

Objawy boreliozy po latach mogą być wszystkie wyżej wymienione. Pacjenci trafiający do naszej placówki skarżą się na szereg objawów występujących jednocześnie z różnych układów, siła z jaką po latach uderza borelioza jest znacznie większa i trudniej ją leczyć. Niektóre zmiany mogą być nieodwracalne.  Nieleczona borelioza może prowadzić do kalectwa czy nawet śmierci. Przyczyną zgonu nie będzie infekcja sensu stricto, a powikłania po jej zaniedbaniu i skrajne wyniszczenie organizmu. 

Powikłania, skutki po nieleczonej boreliozie to uszkodzenia, których nie da się już cofnąć. Najczęściej są to wyniszczone stawy, trwałe zmiany neurologiczne i kardiologiczne.

Sprawdź także: Czy boreliozę można wyleczyć?

Borelioza – objawy i leczenie

Antybiotykoterapia jest głównym elementem leczenia boreliozy i jest dostosowana do etapu i ciężkości choroby. W przypadku wczesnych stadiów boreliozy, kiedy objawy są ograniczone do lekkich dolegliwości ogólnych, zazwyczaj stosuje się antybiotyki doustne takie jak doksycyklina, amoksycylina. Terapia trwa zwykle od 2 do 4 tygodni, w zależności od reakcji pacjenta na leczenie.

W bardziej zaawansowanych przypadkach, kiedy infekcja rozprzestrzeniła się na układ nerwowy, stawy czy serce, może być wymagane użycie antybiotyków podawanych dożylnie, takich jak ceftriakson. Czas trwania leczenia w takich sytuacjach jest zwykle dłuższy i może sięgać kilku tygodni. Decyzje o rodzaju i długości terapii podejmuje lekarz, bazując na diagnozie i monitoringu stanu pacjenta.

Sprawdź także: Jak chronić się przed kleszczami?

Co boli przy boreliozie?

Borelioza, wywoływana przez bakterie z rodzaju Borrelia przenoszone przez kleszcze, może powodować różnorodne dolegliwości bólowe zależne od fazy choroby. Najczęściej występuje ból stawów, który objawia się bólem, obrzękiem i sztywnością, szczególnie w dużych stawach, takich jak kolana. Ból ten może mieć charakter wędrujący, przenosząc się między różnymi stawami. Jest to spowodowane stanem zapalnym wywołanym przez bakterie w błonie maziowej stawów. Inną częstą dolegliwością są bóle mięśni, które mogą być uogólnione, przypominając bóle grypowe, i nasilać się w zaawansowanych stadiach choroby w wyniku reakcji zapalnej organizmu. Pacjenci często skarżą się również na silne bóle głowy, którym może towarzyszyć uczucie sztywności karku, co jest wynikiem zajęcia opon mózgowych. Dodatkowo mogą występować bóle nerwowe, takie jak pieczenie, mrowienie czy uczucie kłucia, szczególnie w kończynach, co jest efektem uszkodzenia nerwów przez bakterie. Borelioza może również powodować przewlekły ból mięśniowo-szkieletowy oraz uczucie zmęczenia, które znacząco wpływają na codzienne funkcjonowanie chorego.